Günümüzde tarihi çok eski olan birçok yapı bulunmaktadır. Bu yapıların Osmanlı Devleti'nden bu yana önemini korudukları ise dikkat çekmektedir. Özellikle Ayasofya'nın bu kapsamda geniş kitlelerce merak çektiğini söylemek yanlış olmaz. Ayrıca yüzyıllardır ayakta durması burayı tüm dünyanın gözünde popüler kılmaktadır. Bundan dolayı İstanbul'a yolu düşen herkes Ayasofya'yı görmeden buradan ayrılmak istememektedir.
Ayasofya'nın anlamı nedir?
Öncelikle Ayasofya'nın yapılışı MS. 537 yılına dayanmaktadır. Bizans İmparatoru olan I. Justinianus 532 - 537 yılları arasında burayı yaptırmıştır. Ayasofya'nın o zamanlar patrik katedrali olarak inşa edildiği bilinmektedir. Daha sonra ise yıllar içerisinde burada çeşitli tadilatlar yapıldığı görülmüştür.
Ayasofya'nın kelime anlamı ise Eski Yunanca ‘ya dayanır. Hagia Sophia olarak bilinen Ayasofya'nın bütün olarak anlamı "kutsal bilgelik, ilahi bilgelik" şeklindedir. Aya kelimesi "kutsal" anlamına gelirken, Sofya ise "bilgelik" anlamındadır. İstanbul'da Sultanahmet semtinde yer alan Ayasofya'nın dünyanın harika yapıları arasında olduğu görülmektedir. Yapılışında binlerce işçi görev almıştır. Hem kilise hem de camii olarak kullanılmıştır.
Müslümanlar için Ayasofya'nın önemi nedir?
Ayasofya'nın İstanbul'da en meşhur yerlerin başında geldiğini herkes bilmektedir. Özellikle yerli ve yabancı turistlerin burayı görme arzuları oldukça fazladır. Tabi buranın Müslümanlar için önemi son derece büyüktür.
Ayasofya'nın aslında üç kez aynı yere yapıldığı bilinmektedir. İlk Ayasofya'nın yapılışı 360 tarihine dayanır. Ancak yangın ve isyanlar neticesinde burası 2 kez tahrip edilmiştir. 3. olarak yapılan Ayasofya'nın varlığı günümüzdeki olandır.
Ayasofya her şeyden önce Osmanlı zamanında cami olarak hizmet vermiştir. Bunun yanında Osmanlı padişahları buraya karşı her zaman özel bir ilgi duymuşlardır. Özellikle Fatih Sultan Mehmet 1453 yılında İstanbul'u fethedince Ayasofya'nın popülerliği artmıştır. Çünkü Fatih fethin ardından burayı camiye dönüştürterek ilk cuma namazını kılmıştır. Üstelik Peygamber Efendimiz Ayasofya'nın sonsuza kadar cami olarak kalacağını vurgulamıştır. Bundan dolayı Müslümanlar için burası oldukça önemlidir.
Ayasofya'nın En Önemli Özellikleri Nelerdir?
Ayasofya'yı tarihi dokusu kadar farklı özellikleri de ön plana çıkarmaktadır. Yani burayı sadece sahip olduğu eski tarihle değerlendirmek yanlış olur.
Ayasofya'nın en önemli özellikleri şöyledir;
- Yapıldığı dönemin dünyasında mimari yapısı ve boyutu tek olmuştur.
- Dünyanın en eski katedrali olma özelliği taşır.
- Dünyada en hızlı inşa edilen katedral olmuştur.
- Bütün binayı kaplayan ve adeta havada asılı gibi görünen kubbeye sahiptir.
- Klasik Osmanlı türbe geleneğinin en iyi yansıması olmuştur.
Ayasofya'nın tarihi eski olduğu için birçok farklı şekilde hizmet verdiğini söyleyebiliriz. Son yapılan çalışmalar ile müze olarak varlığını sürdüren yapının ibadete açıldığı görülmüştür.
Yapılışından İstanbul'un fethine (1453'e) kadar Yunan Ortodoks Kilisesi olarak kullanılmıştır. Daha sonra ise 1453'ten 1931 yılına kadar camii şeklinde hizmet vermiştir. 1931 tarihinde kapatılmış olsa da 1935'te müze olarak kullanılmaya başlanmıştır. 2020 yılında ise burası cami olarak ibadete yeniden açılmıştır. Ayasofya'nın tekrar ibadete açılması Müslüman dünyasında büyük bir sevinç yaratmıştır.
