Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Başkanı Havva Yurdunuseven Bayzat, şubat ayında Kahramanmaraş merkezli meydana gelen deprem felaketinin tarım alanındaki etkilerini değerlendirdi. Bayzat, 'Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın 'Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu'na göre; tarım sektöründe meydana gelen hasarların toplamının ilk tespitlere göre 24,2 milyar lira düzeyinde olduğunu aktardı. Toprak Mahsulleri Ofisi’ne ait toplam 315.100 ton kapasiteli 18 deponun kapasite olarak yüzde 9,5’inin yıkık, yüzde 22,1’inin orta hasarlı, yüzde 68,4’ünün ise az hasarlı olarak tespit edildiğini belirten Bayzat, "Toplam hasarın ise 81,6 milyon lira olduğu öngörülmektedir" dedi. Diğer taraftan Bayzat, sulama sektörünün hasarına ilişkin tahmini maliyetin ise 19,5 milyar lira olduğunu kaydetti. Bayzat, "Gelinen noktada, eğer çiftçi henüz kaybettiği hayvan miktarı kadar hayvan alamamışsa, depremde zarar gören tarım aletleri çiftçiye verilmemişse ve yem sorunu hala devam ediyorsa, hükümet bir an evvet bütüncül bir paket ile çiftçiyi desteklemelidir" diye konuştu.
Tarlalarda yarıklar oluştu
Ziraat Mühendisleri Odası olarak, deprem bölgesindeki hasar tespit çalışmalarında bulunduklarını ifade eden Havva Yurdunuseven Bayzat, "Tarım Bakanlığı’nın açıkladığı bir sefere mahsus yem desteği, ölen hayvanın yerine yenisinin konacağı gibi uygulamaların yeterli olmadığı görülmektedir. Deprem sonucunda, tarlalarda, zeytinliklerde yarıklar oluşmuştur. Tarla bütünlüğünün bozulmasına yönelik çiftçinin mart-nisan ayında tarlasına girdiğinde gübreleme ilaçlama yapacak şekilde o hasarlar henüz tespit edilmemiştir. Tarlalarda oluşan bu sorunları düzeltmeye yönelik somut adımlarda henüz atılmadığı görülmekte, tarım alet ve makinelerindeki eksikliklerin giderilmesi konusunda da ciddi adımlar henüz gündemde değildir" ifadelerini kullandı.
TOKİ'ler tarım arazilerine kuruluyor
Köylerdeki yapılaşmanın imar planlarının dışında olduğunu belirten Bayzat, "OHAL kararnamesiyle insanların yeni konutlarına ulaşması için Mera Kanunu, Orman Kanunu devre dışı bırakılmaktadır. Acele kamulaştırmayla çiftçinin arazisine doğrudan el koyma gündeme geldi. Yeni TOKİ konutlarının tarımsal üretim alanlarına ve su havzalarında kurulması gibi yanlış uygulamalar ile birlikte Kahramanmaraş ve Şanlıurfa’da üniversite arazilerinin de yapılaşmaya açılması gündemdedir" diye konuştu.
Mevsimlik işçi sorunu başlayabilir
Öte yandan deprem bölgesinden büyükşehirlere göçlerin başladığına dikkat çeken Bayzat, "Bölgede var olan mevsimlik tarım işçi sorunu Mart ayıyla birlikte bitkisel üretimin, meyve bahçelerinde bakımın Hatay’da narenciyede hasadın olduğu bir ortamda daha da artacaktır. İş gücü sorunu çözümü için gerekli tedbirler alınmalıdır. Bu ortamda iş gücüne yönelik teşviklerle; ekim, bakım ve hasat aşamasında bu sorunlarında çözülmesi üretim kaybının azalması için önemli görülmektedir" açıklamasını yaptı.
Deprem bölgesi kurak, sulama yapılmalı
Son olarak barajlar ve göletlerdeki hasar tespit çalışmalarına yönelik konuşan Bayzat, şunları kaydetti: "Yeni sezon için sulama yapılacaksa hasarının tespiti ile birlikte sulama planlamasının yapılmalıdır. Sulama planlaması yapılması önemlidir çünkü deprem bölgesinde ciddi bir kuraklık yıllardır yaşanıyor. O kuraklığın etkileri halen daha sürmeye devam etmektedir. Ziraat Mühendisleri Odası olarak, biz insanların üretime devam edip başka yerlere göç etmemesi için 5 yıllık ekonomik sosyal bütün bir paketin açıklanmasını talep ediyoruz."
Ercan ÜSLÜ
