Genel Sekreterliğimiz yetki alanında bulunan Doğu Karadeniz Bölgesi; Trabzon, Rize,
Artvin ve Gümüşhane illerinden 2023 yılı Ocak-Kasım döneminde 1 Milyar 260 Milyon 946
Bin 90 dolar tutarında ihracat gerçekleşmiş olup, ihracatta bir önceki yılın aynı dönemine oranla
yüzde 3 azalış yaşanmıştır. 2023 yılı 11 aylık döneminde Doğu Karadeniz Bölgemizden
gerçekleşen ihracatın; 965 Milyon 176 Bin doları Trabzon’dan, 193 Milyon 927 Bin doları
Rize’den, 58 Milyon 536 Bin doları Artvin’den ve 43 Milyon 306 Bin doları ise
Gümüşhane’den gerçekleşmiştir. Bölge illerinden gerçekleşen ihracatta bir önceki yılın aynı
dönemine göre; Trabzon’dan gerçekleştirilen ihracatta yüzde 1 ve Artvin’den gerçekleştirilen
ihracatta yüzde 7 artış yaşanırken, madencilik ürünleri ihracatındaki düşüşe bağlı olarak
Rize’den gerçekleştirilen ihracatta yüzde 11, Gümüşhane’den gerçekleştirilen ihracatta ise yüzde
29 oranında düşüş görülmektedir.
2023 yılı Ocak-Kasım döneminde Doğu Karadeniz Bölgemiz Trabzon, Rize, Artvin ve
Gümüşhane illerinden en fazla ihracat gerçekleştirilen sektörler;
- 479 Milyon 954 bin 687 dolar ile Fındık,
- 197 Milyon 657 Bin 528 dolar ile Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri,
- 197 Milyon 162 Bin 710 dolar ile Yaş Meyve Sebze,
- 138 Milyon 138 bin 209 dolar ile Maden ve Metaller,
- 39 Milyon 36 Bin 851 dolar ile Kimyevi Maddeler ve Mamulleri olarak sıralanmıştır.
Doğu Karadeniz Bölgemizden 2023 yılı Ocak-Kasım döneminde 137 farklı ülkeye
ihracat yapılmış olup, en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke ise sırasıyla; Rusya Federasyonu,
İtalya, Gürcistan, Almanya ve Çin Halk Cumhuriyeti olmuştur. Bu ülkelerden Rusya
Federasyonu’na yapılan ihracatımızda yüzde 8 ve Gürcistan’a yapılan ihracatımızda yüzde 1
artış yaşanmıştır.
İhracat yapılan ülkelerden Fas, İran, Finlandiya, Moğolistan ve Malezya’ya yapılan
ihracatta önemli oranda artış yaşanmış, geçtiğimiz yılın aynı döneminden farklı olarak başta
İzlanda, Myanmar, Togo ve Madagaskar olmak üzere 12 farklı ülkeye daha ihracat
gerçekleştirilmiştir.
2023 yılı son aylarında ihraç maliyetlerinde yaşanan yüksek artışlar ihracatçımızın
rekabet imkanını olumsuz olarak etkilemiş ve bu durum da ihracatımızın artış hızını
düşürmüştür. Özellikle dünya piyasalarında yaşanmakta olan talep daralması birçok pazardaki rekabet şartlarını zorlaştırmakta, ancak fiyat avantajı ile piyasalara giriş yapabilen firmalar
müşterilerini elinde tutabilmektedir. Ancak, maliyet artışları nedeniyle fiyat avantajını da
kaybederek birçok ülkeden geri kalmamız ve haliyle bu pazarların rakip ülkelere kayması,
ihracatımıza olumsuz olarak yansımaya başlamıştır. Bu yoğun rekabet ortamında girdi
maliyetleri yönünden ihracatçımızın desteklenmesi ihracatımızın sürekliliği ve pazar paylarımızı
koruyabilmek adına büyük önem arz etmektedir.
Bunun yanında Türkiye Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına giriş yaptığımız bu dönemde,
ülkemiz ihracatının üretim odaklı ve yüksek teknoloji ihtiva eden sanayi yapısına dönüş
yapması; bunun için de üretime, sanayiye dönük yeni teşvik politikaları ile ihracatımıza ivme
kazandırılması gerekmektedir. Yüksek katma değerli sanayinin yurt sathına dengeli bir şekilde
yayılmasının sağlanması için özellikle yatırım arazisi kıtlığı bulunan Doğu Karadeniz
Bölgemizde ve Trabzon ili özelinde, TOKİ tarafından yatırımcılara; yatırım yapabileceği,
fabrikasını kurabileceği, yeni organize sanayi bölgeleri ve endüstri bölgeleri kurularak
yatırımcılara belli bir ödeme planı ile tahsis edilmesini talep etmekteyiz.
Doğu Karadeniz Bölgemizde yatırımcıların yatırım yapabileceği arazi kıtlığı
bulunmaktadır. Özellikle Trabzon ilimiz için defalarca gündeme getirdiğimiz, kuruluş kararı
2019 yılında yayımlanan ve yüksek katma değerli ürünlerin üretiminin yapılacağı Arsin Yatırım
Adası Endüstri Bölgesinin bir an önce yatırımına başlanılarak sanayicilere tahsis edilmesi
sağlanmalıdır.
Bunun yanında ihracatımızın sürekliliği ve artış trendini koruyabilmesi açısından, orta ve
uzun vadeli finansmana erişimde ihracatçıya pozitif ayrımcılık yapılması, maliyet artışları
yönünden ihracatçıya rekabet imkanı kazandıracak destekleme modellerinin ihdas edilmesi
büyük aciliyet arz etmektedir. Bugün için ülkemizin ihtiyacı olan döviz girdisinin en önemli
kısmını ihracat sağlamaktadır ve ihracata pozitif ayrımcılık yapılması en öncelikli
beklentilerimiz arasındadır.
Bilgilerinize saygılarımla arz olunur.
Arzu Vural
